Συχνά υπάρχουν διαφορετικές απόψεις σε σχέση με το περιεχόμενο και την έκταση που πρέπει να λαμβάνει ένα Επιχειρηματικό Σχέδιο.

Επίσης, θα συναντήσετε διαφορετικές απόψεις που αφορούν τη χρήση Επιχειρηματικού Σχεδίου και τα οφέλη που αυτή προσφέρει.

Πιο κάτω εξηγείται αναλυτικά, τι είναι το Επιχειρηματικό Σχέδιο και τι περιλαμβάνει, πως αξιοποιείται για να μεγιστοποιηθούν τα οφέλη από τη χρήση του και ποια τα Οφέλη αυτά.

Επίσης, εξηγούνται οι μορφές που μπορεί να λάβει ένα Επιχειρηματικό Σχέδιο, από ένα λιτό Υποστηρικτικό/ Συνοπτικό Επιχειρηματικό Σχέδιο μέχρι ένα λεπτομερές Επίσημο Επιχειρηματικό Σχέδιο ανάλογα με την προβλεπόμενη χρήση και το κοινό στο οποίο απευθύνεται, καθώς και το τι πρέπει να λαμβάνεται υπόψη για την επιλογή του κατάλληλου Επιχειρηματικού Σχεδίου.

Μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μας για υποστήριξη σε σχέση με την αξιολόγηση των αναγκών σας και της μορφής και περιεχομένου του Επιχειρηματικού σας Σχεδίου,  της ετοιμασίας του  Επιχειρηματικού σας Σχεδίου, και της Υλοποίησης του.

Τι είναι το Επιχειρηματικό Σχέδιο/ Πλάνο
Στην απλούστερη μορφή του, ένα Επιχειρηματικό Σχέδιο είναι ένας οδηγός - χάρτης πορείας για την επιχείρησή σας που περιγράφει καθορισμένους στόχους και λεπτομέρειες για το πώς σχεδιάζετε να επιτύχετε αυτούς τους στόχους.

Το Επιχειρηματικό Σχέδιο καταγράφει αυτό που πρέπει να συμβεί, το γιατί, το πόσο θα κοστίσει η επένδυση και το πότε.

Το Επιχειρηματικό σας Σχέδιο είναι το πιο σημαντικό εργαλείο διαχείρισης που διαθέτετε. Καθορίζει τη στρατηγική σας και συγκεκριμένες τακτικές και δραστηριότητες, συμπεριλαμβανομένων προθεσμιών, προϋπολογισμών και ταμειακών ροών, για την υλοποίηση της.

Τι κάνει ένα Επιχειρηματικό Σχέδιο επιτυχημένο;

• Ταιριάζει με τις ανάγκες της συγκεκριμένης επιχείρησης.
• Είναι ρεαλιστικό και μπορεί να εφαρμοστεί.
• Είναι συγκεκριμένο και μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την παρακολούθηση αποτελεσμάτων.
• Καθορίζει με σαφήνεια τις αρμοδιότητες για την υλοποίηση του.
• Προσδιορίζει ξεκάθαρα τις υποθέσεις που λήφθηκαν στα πλαίσια της εκπόνησης του.
• Επικοινωνεί ξεκάθαρα τις πληροφορίες που αποσκοπεί να μεταδώσει στο κοινό στο οποίο απευθύνεται.
• Δημιουργεί δέσμευση. Οι άνθρωποι που θα το υλοποιήσουν έχουν «ιδιοκτησία»/ ευθύνη των αρμοδιοτήτων τους.
• Καθορίζει συγκεκριμένο τακτικό πρόγραμμα ανασκόπησης/ αξιολόγησης και καθιερώνει συγκεκριμένη τακτική διαδικασία προγραμματισμού.

Ένα σπουδαίο Επιχειρηματικό Σχέδιο είναι ο καλύτερος τρόπος για να δείξετε σε τραπεζίτες και σε επενδυτές ότι αξίζετε την οικονομική τους υποστήριξη. Βεβαιωθείτε ότι το Επιχειρηματικό σας Σχέδιο είναι σαφές, εστιασμένο και ρεαλιστικό. Δείξτε τους ότι διαθέτετε τα εργαλεία, το ταλέντο και την ομάδα για την υλοποίηση του.

Τι περιλαμβάνει ένα Επιχειρηματικό Σχέδιο
Το κάθε Επιχειρηματικό Σχέδιο πρέπει να παρέχει βασικές πληροφορίες σε σχέση με τη διαχείριση και την παρακολούθηση, και την τακτική επανεξέταση και την αναθεώρηση. Ένα επίσημο Επιχειρηματικό Σχέδιο που έχει στόχο την εξασφάλιση επιχειρηματικού δανείου ή την εξεύρεση επενδυτών, θα πρέπει να στοιχειοθετεί ότι η επιχείρησή σας θα δημιουργήσει ικανοποιητικά έσοδα για την κάλυψη των εξόδων σας και θα πρέπει να περιλαμβάνει βασικές ενότητες Επιχειρηματικού Σχεδίου, προσαρμοσμένες όμως με βάση το κοινό στο οποίο απευθύνεται.

Για παράδειγμα, εάν χρειάζεστε ένα Επιχειρηματικό Σχέδιο για τους συναδέλφους και τους συνεργάτες/ συνέταιρους σας (για εσωτερική χρήση), με στόχο την επέκταση/ ανάπτυξη της υφιστάμενης επιχείρησης σας, τότε μπορεί να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στην Επιχειρησιακή πτυχή σε σχέση με την Οικονομική. Αντίθετα, εάν χρειάζεστε ένα Επιχειρηματικό Σχέδιο για μια τράπεζα, η πιο σημαντική πτυχή για τον διευθυντή της τράπεζας, θα είναι τα οικονομικά δεδομένα του Επιχειρηματικού Σχεδίου. Άρα οι οικονομικές υποθέσεις που τεκμηριώνονται στα πλαίσια των οικονομικών προβλέψεων θα πρέπει να είναι ρεαλιστικές και οι ταμειακές ροές θα πρέπει να επαρκούν, μεταξύ άλλων, ώστε να μπορείτε, ως επιχείρηση, να διεξάγετε / εξυπηρετείτε τις μηνιαίες πληρωμές για το ποσό του δανείου που έχετε ζητήσει.

Στην περίπτωση που χρειάζεστε ένα Επιχειρηματικό Σχέδιο για κάποιον επενδυτή, συχνά το σημαντικότερο κριτήριο για να λάβει την απόφαση να επενδύσει σε μια επιχείρηση, είναι η ποιότητα των ανθρώπων / της ομάδας. Άρα, το Επιχειρηματικό σας Σχέδιο θα πρέπει να απαντά επαρκώς σε ερωτήματα, σε σχέση με τα πρόσωπα που θα διοικούν την επιχείρηση, όπως, «Πόσο έμπειροι είναι οι άνθρωποι που πρόκειται να διαχειριστούν αυτήν την επιχείρηση;», «Έχουν γνώση του κλάδου;», «Έχουν αναπτύξει επιτυχημένες επιχειρήσεις στο παρελθόν;».

Φυσικά, επίσης σημαντικά, είναι και τα δεδομένα της αγοράς. Το Επιχειρηματικό σας Σχέδιο θα πρέπει να παρέχει στοιχειοθετημένες απαντήσεις για το μέγεθος της αγοράς, τις ανάγκες της αγοράς, την ανάπτυξη/ τάση της αγοράς, την επεκτασιμότητα της επιχείρησης και τη δυνατότητα προστασίας της, καθώς και για την στρατηγική για πιθανή έξοδο από την αγορά.

Οι λόγοι για την εκπόνηση οποιουδήποτε Επιχειρηματικού Σχεδίου περιλαμβάνουν:

• Ορισμό/ Έναρξη μιας νέας επιχείρησης (Startup)
• Υποστήριξη για αίτηση για επιχειρηματικό δάνειο
• Αναζήτηση Επενδυτών/ Αύξηση της κεφαλαιακής χρηματοδότησης (χρηματοδότησης Ιδίων Κεφαλαίων)
• Καθορισμό επιχειρησιακών στόχων και περιγραφή προγραμμάτων για την επίτευξη αυτών των στόχων.
• Αξιολόγηση μιας νέα σειράς προϊόντων, προώθηση ή επέκταση της επιχείρησης
• Δημιουργία διαδικασίας τακτικής επανεξέτασης και αναθεώρησης
• Καθορισμό συμφωνιών μεταξύ συνεταίρων
• Καθορισμός τιμής για πώληση μιας επιχείρησης ή για νομικούς σκοπούς

Όπως μπορείτε να αντιληφθείτε από τους πιο πάνω λόγους, η κάθε επιχείρηση χρειάζεται Επιχειρηματικό Σχέδιο/ Πλάνο. Αυτό που διαφέρει για κάθε επιχείρηση είναι η συγκεκριμένη ανάγκη, η οποία πρέπει να λαμβάνεται υπόψη για τη διαμόρφωση του περιεχομένου του Σχεδίου, και τα κοινό στο οποίο θα απευθύνεται το Σχέδιο, δηλαδή αν το Σχέδιο απευθύνεται σε εξωτερικό ή εσωτερικό κοινό.

Στην περίπτωση που το Επιχειρηματικό Σχέδιο απευθύνεται σε εξωτερικό κοινό, τότε θα πρέπει να πάρει τη μορφή Επίσημου Επιχειρηματικού Σχεδίου, ενώ αν αφορά εσωτερικό κοινό μπορεί να διαμορφωθεί σαν Υποστηρικτικό/ Συνοπτικό Επιχειρηματικό Σχέδιο.

Χρήση του Επιχειρηματικού Σχεδίου και Οφέλη
Τα οφέλη που προσφέρει η εκπόνηση Επιχειρηματικού Σχεδίου αρχίζουν με την ετοιμασία του, αφού στα πλαίσια της θα καταγραφούν και θα προϋπολογιστούν μετρήσιμοι στόχοι και θα διαμορφωθούν και θα καταγραφούν στρατηγικές και τακτικές για την υλοποίηση τους. Αλλά αυτό είναι μόνο η αρχή.

Για να προκύψουν ουσιαστικά οφέλη για την επιχείρηση σας, απαιτείται η συνεχής παρακολούθηση της προόδου και της απόδοσης σε σχέση με τα σημεία ελέγχου που έχουν καθοριστεί στο Σχέδιο και την τακτική διόρθωση της πορείας.

Έχουν διεξαχθεί αρκετές έρευνες που επιβεβαιώνουν ότι ο στρατηγικός/ επιχειρησιακός σχεδιασμός επηρεάζει θετικά την απόδοση μιας επιχείρησης. Μια τέτοια έρευνα είναι και η «Στρατηγικός Σχεδιασμός και Επιχειρηματική Απόδοση: Μια Σύνθεση περισσότερων από δύο δεκαετιών έρευνας» («Strategic Planning and Firm Performance: A Synthesis of More Than Two Decades of Research»). Το μοντέλο που αναπτύχθηκε στα πλαίσια της συγκεκριμένης μελέτης δοκιμάστηκε εμπειρικά χρησιμοποιώντας μεταναλυτικά δεδομένα από 26 δημοσιευμένες μελέτες (Miller and Cardinal, 1994¹ ).

Επίσης, τα ευρήματα της έρευνας «Επιδράσεις του Τυπικού Στρατηγικού Σχεδιασμού στη Χρηματοοικονομική Απόδοση στις Μικρές Επιχειρήσεις: Μια Μετα-Ανάλυση» («Effects of Formal Strategic Planning on Financial Performance in Small Firms: A Meta-Analysis.»), στα πλαίσια της οποίας έγινε ανάλυση προηγούμενων μελετών, καταδεικνύουν ότι η συνολική σχέση μεταξύ τυπικού/ επίσημου στρατηγικού σχεδιασμού και απόδοσης είναι θετική και σημαντική. Γενικά, συμπεραίνεται ότι ο στρατηγικός σχεδιασμός είναι μια ευεργετική δραστηριότητα για τις μικρές επιχειρήσεις (Schwenk et al. 1993²).

Τα ευρήματά μιας άλλης, πιο πρόσφατης, έρευνας «Πρέπει οι επιχειρηματίες να σχεδιάσουν ή να εισβάλλουν στο κάστρο; Μια μετα-ανάλυση των παραμέτρων που επηρεάζουν τη σχέση επιχειρηματικού σχεδιασμού-απόδοσης σε μικρές επιχειρήσεις («Should entrepreneurs plan or just storm the castle? A meta-analysis on contextual factors impacting the business planning-performance relationship in small firms »), επιβεβαιώνουν ότι ο επιχειρησιακός σχεδιασμός αυξάνει τις επιδόσεις τόσο των νέων όσο και των υφιστάμενων μικρών επιχειρήσεων, και ότι η δύναμη της σχέσης, επιχειρησιακού σχεδιασμού - αύξησης επίδοσης, μετριάζεται από διαφορετικούς παράγοντες. Με βάση την έρευνα, σε δείγματα από πιο εδραιωμένες μικρές επιχειρήσεις, ο επιχειρησιακός σχεδιασμός έχει ισχυρότερη θετική επίδραση στην απόδοση από ό, τι σε δείγματα που αποτελούνται μόνο από νεοσύστατες επιχειρήσεις. Αυτό φαίνεται ότι είναι αποτέλεσμα διάφορων παραμέτρων όπως η αβεβαιότητα, οι περιορισμένες προγενέστερες πληροφορίες/ γνώση και η έλλειψη δομών και διαδικασιών επιχειρηματικού σχεδιασμού, που μπορούν να περιορίσουν την απόδοση του επιχειρηματικού σχεδιασμού. Σαν αποτέλεσμα, η έρευνα προτείνει , σε πρώτο στάδιο, την παράλληλη υλοποίηση επιχειρηματικού σχεδιασμού και εκπαίδευσης/ μάθησης και ακολούθως, έτσι ώστε να μεγιστοποιηθούν τα οφέλη, τη σταδιακή αύξηση των πόρων που κατανέμονται στον τομέα του σχεδιασμού. Επιπλέον, τα αποτελέσματά της ίδιας έρευνας, δείχνουν ότι με δεδομένο ότι η διαδικασία/ ενέργειες επιχειρηματικού σχεδιασμού σε νεοσύστατες και υφιστάμενες μικρές επιχειρήσεις είναι συχνά ανεπίσημη, επαναληπτική, βαθμιαία, αδόμητη και ακανόνιστη, δεν καταγράφεται στην μορφή γραπτού Επιχειρηματικού Σχεδίου και αυτό δυσχεραίνει την ανάπτυξη τέτοιων επιχειρήσεων (Brinckmann et al. 2010³).

Πόσο συχνά θα πρέπει να αναθεωρείτε το επιχειρηματικό σας σχέδιο;
Η πιο σημαντική παράμετρος του επιχειρηματικού σχεδιασμού είναι το χρονοδιάγραμμα ανασκόπησης/ αξιολόγησης του.

Ο καθορισμός συνάντησης ανασκόπησης/ αξιολόγησης σε συγκεκριμένη μέρα και ώρα κάθε μήνα, η οποία θα τηρείται πάντα, είναι απαραίτητος έτσι ώστε να αξιοποιηθεί το Επιχειρηματικό σας Σχέδιο για την επίτευξη των καθορισμένων στόχων.

Σε κάθε συνάντηση ανασκόπησης/ αξιολόγησης εξετάζεται η πρόοδός σας σε σχέση με τα ορόσημα που έχουν καθοριστεί, συγκρίνοντας τα πραγματικά σας δεδομένα με τις Οικονομικές σας προβλέψεις. Το Επιχειρηματικό Σχέδιο δεν είναι ποτέ απόλυτα σωστό, αφού βασίζεται σε υποθέσεις που επηρεάζονται από δυναμικές συνεχόμενες εξελίξεις, για αυτό η τακτική ανασκόπηση/ αξιολόγηση και αναθεώρηση/ προσαρμογή είναι ζωτικής σημασίας, έτσι ώστε να ενσωματώνονται σε αυτό αλλαγές που προκύπτουν και να προσαρμόζεται ανάλογα η στρατηγική και οι τακτικές σας.

O Επιχειρηματικός Σχεδιασμός δεν είναι ένα γεγονός που διεξάγεται μια φορά κάθε έτος. Αντίθετα, πρόκειται για μια συνεχιζόμενη διαδικασία στα πλαίσια της οποίας επανεξετάζεται διαρκώς η διαδικασία σας και προσαρμόζεται η πορεία, με βάση τα νέα δεδομένα που προκύπτουν, διασφαλίζοντας παράλληλα ότι παραμένετε σε πορεία προς τους σημαντικότερους στόχους σας.

Χρειάζεται να αντιμετωπίζετε τον προγραμματισμό όχι σαν ένα έγγραφο, αλλά σαν εργαλείο διαχείρισης που βοηθά στη λήψη αποφάσεων και τη διαμόρφωση στρατηγικής.

Οι μηνιαίες συναντήσεις ανασκόπησης/ αναθεώρησης του Επιχειρηματικού Σχεδίου είναι σημαντικό να καλύπτουν τα ακόλουθα:

Αξιολόγηση των αριθμητικών δεδομένων
Κάθε Επιχειρηματικό Σχέδιο, στα πλαίσια της ενότητας Οικονομικών Προβλέψεων, περιλαμβάνει:

• Κατάσταση κερδοζημιών («Profit and Loss statement» ή «Income Statement »)
• Κατάσταση ταμειακών ροών («Cash Flow Statement»)
• Ισολογισμό («Balance Sheet»)
• Προβλέψεις Πωλήσεων («Sales Forecast»)

Και ίσως κάποιους Οικονομικούς Δείκτες («Ratios») και ανάλυση, όπως:

• Ανάλυση νεκρού σημείου («Break Even Point Analysis»)
• Ανάλυση Καθαρής Παρούσας Αξίας («NPV»)
• Εσωτερικός Συντελεστής Απόδοσης («IRR»)

Στα πλαίσια της αξιολόγησης των αριθμητικών δεδομένων, αξιολογούνται οι επιδόσεις σε σχέση με τις Οικονομικές Προβλέψεις. Αξιολογούνται παράμετροι, όπως:

• Πώς πήγαμε τον προηγούμενο μήνα σε σύγκριση με τις προβλέψεις μας;
• Πώς πήγαμε σε σχέση με τον ίδιο μήνα πέρυσι;
• Ποια είναι η επίδοση μας από την αρχή του χρόνου μέχρι σήμερα;

Χρειάζεται να διερευνηθούν οι αριθμοί, πέραν των συνολικών εσόδων και εξόδων, έτσι ώστε να καταλάβετε καλύτερα τι έχει επηρεάσει τις επιδόσεις σας. Για παράδειγμα:

• Έχουν καλή απόδοση όλες οι προϊοντικές γραμμές σας ή μήπως κάποια παρουσιάζει καλύτερη ή χειρότερη επίδοση;
• Οι δαπάνες μας είναι μέσα στα πλαίσια που είχαν προγραμματιστεί ή υπήρχαν σημεία στα οποία έγιναν υπερβάσεις;

Το πιο σημαντικό σημείο αξιολόγησης αφορά τη θέση μετρητών και τις ταμειακές σας ροές.

• Τα μετρητά που έχουμε εισπράξει καλύπτουν αυτά που είχαν προϋπολογιστεί;
• Ποια είναι η πρόβλεψη των ταμειακών μας ροών για τους επόμενους μήνες;

Αν και οι Οικονομικές Εκθέσεις μπορούν να αναθεωρηθούν εκτός της συνάντησης, η επανεξέτασή τους ως ομάδα ενθαρρύνει χρήσιμες ερωτήσεις και συζητήσεις γύρω από τα έσοδα και τις δαπάνες σας.

Έχουμε πετύχει στα ορόσημα μας;
Αφού αναθεωρηθούν οι Οικονομικές σας Προβλέψεις, εξετάζονται τα σημαντικά ορόσημα σας, σε σχέση με τα καθήκοντα και δραστηριότητες που είχαν προγραμματιστεί για τον τρέχον μήνα και τον επόμενο μήνα.

Συζητείται ο τρόπος συνεργασίας των εμπλεκομένων, όπως καθορίζονται στο πλάνο υλοποίησης, και αξιολογούνται παράμετροι, όπως:

• Είναι ακόμα αυτές οι τακτικές που θέλουμε να εφαρμόσουμε και που θα συμβάλουν στην επίτευξη των στόχων μας;
• Χρειάζεται να αλλάξουμε τις προτεραιότητες μας;
• Υπάρχει νέα γνώση και πληροφόρηση που συνιστά ή επιβάλλει αλλαγές στον προγραμματισμό μας;

Επανεξετάζοντας, κάθε μήνα, τα σημαντικά ορόσημα που έχουμε καθορίσει, γινόμαστε ευέλικτοι και μπορούμε να εφαρμόζουμε τις όποιες αλλαγές απαιτούνται. Καθώς μαθαίνουμε περισσότερα για τους πελάτες μας και την αγορά μας, μπορούμε να προσαρμόζουμε τις στρατηγικές μας και να αναπτύσσουμε νέα ορόσημα.

Μακροπρόθεσμοι Στόχοι και Στρατηγική
Επίσης, χρειάζεται αξιολόγηση των μακροπρόθεσμων στρατηγικών σας στόχων. Παρόλο που αυτό δεν αλλάζει πολύ συχνά για υφιστάμενες επιχειρήσεις, στην περίπτωση νέων επιχειρήσεων («Startups») μπορεί να χρειάζεται συχνή αλλαγή της στρατηγικής τους στα πλαίσια αναζήτησης του κατάλληλου επιχειρηματικού μοντέλου (αυτού που λειτουργεί καλύτερα).

Για νεοσύστατες επιχειρήσεις (Startups) που βρίσκονται σε αρχικά στάδια ανάπτυξης, αυτή η ενότητα των συναντήσεων αξιολόγησης είναι πιο σημαντική, έτσι μπορεί να χρειάζεται περισσότερος χρόνος σε σχέση με πιο εδραιωμένες επιχειρήσεις για τις οποίες συνήθως μπορεί να διαρκεί μόνο λίγα λεπτά.

Θέματα προς επεξεργασία
Τέλος, ο καθένας στην ομάδα μπορεί να παρουσιάσει οποιαδήποτε σχετικά θέματα θέλει, προς συζήτηση. Για παράδειγμα, θα μπορούσαν να περιλαμβάνονται θέματα που αφορούν αξιολόγηση για νέες ευκαιρίες, ιεράρχηση των χαρακτηριστικών προϊόντων/ υπηρεσιών, πιθανές συνεργασίες, ζητήματα ανθρώπινου δυναμικού κ.α..

Αυτό το είδος συζητήσεων «ανοιχτού τύπου» συμβάλλει πραγματικά στην ανάπτυξη νέων ιδεών και φέρνει διαφορετικές προοπτικές από διαφορετικά άτομα.

Επιλογή του κατάλληλου Επιχειρηματικού Σχεδίου
Δεν θα πρέπει να λάβετε σαν δεδομένο το στερεότυπο ότι το Επιχειρηματικό Σχέδιο πρέπει να είναι ένα μακρύ επίσημο έγγραφο.

Το είδος Επιχειρηματικού Σχεδίου που χρειάζεται κάθε επιχείρηση καθορίζεται από τις ανάγκες της, αφού διαφορετικές καταστάσεις απαιτούν διαφορετικούς τύπους Επιχειρηματικών Σχεδίων.

Το αποτελεσματικό Επιχειρηματικό Σχέδιο είναι αυτό που ταιριάζει με την προβλεπόμενη χρήση του. Η κατανόηση της διαφορετικής χρήσης ενός συγκεκριμένου τύπου Επιχειρηματικού Σχεδίου είναι σημαντική έτσι ώστε να δημιουργήσετε τον κατάλληλο χάρτη πορείας για το μέλλον της επιχείρησής σας.

Ποιο είναι το κατάλληλο Επιχειρηματικό Σχέδιο για την Επιχείρησή σας
Λαμβάνοντας υπόψη ότι ένα Επιχειρηματικό Σχέδιο μπορεί να εξυπηρετεί πολλούς διαφορετικούς σκοπούς, το Επιχειρηματικό σας Σχέδιο χρειάζεται να έχει την κατάλληλη μορφή με βάση τη συγκεκριμένη χρήση και τις ανάγκες σας.

Πριν αρχίσει η ετοιμασία του Επιχειρηματικού σας Σχεδίου, πρέπει να καθοριστεί ποιο είναι το κοινό στο οποίο απευθύνεται και ποιοι είναι οι στόχοι του Επιχειρηματικού σας Σχεδίου. Παρόλο που σε όλα τα Επιχειρηματικά Σχέδια, ανεξάρτητα από τη μορφή και τη χρήση τους, περιλαμβάνονται κοινά στοιχεία, όπως οι προβλέψεις πωλήσεων και η στρατηγική μάρκετινγκ, η κατάλληλη μορφή για ένα συγκεκριμένο Επιχειρηματικό Σχέδιο μπορεί να διαφέρει σημαντικά, ανάλογα με το κοινό στο οποίο απευθύνεται και τον τύπο της επιχείρησης που αφορά.

Για παράδειγμα, εάν το Επιχειρηματικό Σχέδιο αφορά μια επιχείρηση βιοτεχνολογίας, το Επιχειρηματικό Σχέδιο χρειάζεται να καταγράφει σε βάθος τις διαδικασίες για κρατική έγκριση. Εάν το Επιχειρηματικό Σχέδιο αφορά ένα εστιατόριο, χρειάζεται να μπει σε λεπτομέρειες για διαφορετικές παραμέτρους, όπως η τοποθεσία, η ανέγερση και/ ή η διαμόρφωση χώρων. Επίσης, η γλώσσα που θα χρησιμοποιηθεί στο Επιχειρηματικό Σχέδιο για την επιχείρηση βιοτεχνολογίας, θα είναι πολύ πιο τεχνική σε σχέση με αυτήν που απαιτείται για το Επιχειρηματικό Σχέδιο που αφορά το εστιατόριο.

Τα Επιχειρηματικά Σχέδια μπορεί επίσης να διαφέρουν σημαντικά σε έκταση, λεπτομέρεια και παρουσίαση. Επιχειρηματικά Σχέδια που προορίζονται, αποκλειστικά, για ενδοεπιχειρησιακή χρήση και κοινό και τα οποία χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για εσωτερικό στρατηγικό/ επιχειρησιακό σχεδιασμό και διαχείριση, μπορεί να χρησιμοποιούν πιο απλή γλώσσα και παρουσίαση.

Στο άλλο άκρο του φάσματος, κάποιο Επιχειρηματικό Σχέδιο που προορίζεται για το γραφείο ενός σημαντικού επενδυτή, θα πρέπει να έχει πιο μεγάλη έκταση, να παρουσιάζει αναλυτικά, αντικειμενικά και στοιχειοθετημένα δεδομένα και να δίνει έμφαση στην παρουσίαση. Επίσης, θα πρέπει να επικεντρώνεται στις πτυχές της επιχειρηματικής δραστηριότητας με προοπτικές υψηλής ανάπτυξης και στην έμπειρη ομάδα που θα επιτύχει εκπληκτικά αποτελέσματα.

Ένα Επιχειρηματικό Σχέδιο, όπως καταδεικνύεται από σχετικές έρευνες (σχετικά παραδείγματα αναφέρθηκαν πιο πάνω) μπορεί να αποτελέσει καθοριστική κινητήρια δύναμη/ εργαλείο ανάπτυξης τόσο για μια νεοσύστατη όσο και για μια υφιστάμενη επιχείρηση, αφού έχει παρατηρηθεί ότι επιχειρήσεις οι οποίες χρησιμοποιούν Επιχειρηματικό Σχέδιο για τη διοίκηση και διαχείριση τους, αναπτύσσονται με σημαντικά ταχύτερο ρυθμό σε σχέση με επιχειρήσεις που δεν χρησιμοποιούν.

Υφιστάμενες Επιχειρήσεις
Οι υφιστάμενες επιχειρήσεις χρησιμοποιούν τον Επιχειρηματικό Σχεδιασμό για τη στρατηγική διαχείριση τους και για να καθοδηγούν την επιχείρηση, όχι μόνο για να αντιμετωπίσουν αλλαγές στις αγορές τους και για να επωφεληθούν από νέες ευκαιρίες. Μια υφιστάμενη επιχείρηση μπορεί να χρησιμοποιήσει ένα Επιχειρηματικό Σχέδιο για να ενισχύσει τη στρατηγική της, να δημιουργήσει μετρήσιμα σημεία αναφοράς για συγκριτική αξιολόγηση και βελτίωση των επιδόσεων της, για να διαχειρίζεται βέλτιστα τις ευθύνες και τους στόχους, για να παρακολουθεί αποτελέσματα, και για να βελτιστοποιεί τη διαχείριση και τον προγραμματισμό πόρων, συμπεριλαμβανομένων των ταμειακών ροών που είναι κρίσιμης σημασίας για τη συνέχεια μιας επιχείρησης. Φυσικά, χρησιμοποιούν το Επιχειρηματικό Σχέδιο και για να καθορίζουν σημαντικά ορόσημα και για τακτική αξιολόγηση και αναθεώρηση.

Είδη Επιχειρηματικού Σχεδίου

Επίσημο Επιχειρηματικό Σχέδιο
Επίσημο Επιχειρηματικό Σχέδιο χρειάζεται σε κάθε περίπτωση που αφορά Εξασφάλιση επιχειρηματικού δανείου ή Εξεύρεση/ αναζήτηση Επενδυτών.

Το περιεχόμενο ενός Επίσημου Επιχειρηματικού Σχεδίου περιγράφεται αναλυτικά σε ξεχωριστό κείμενο.

• Επιχειρηματικό Σχέδιο για Εσωτερική Χρήση

Πώς διαφέρει ένα Επιχειρηματικό Σχέδιο που απευθύνεται αποκλειστικά σε ενδοεπιχειρισιακό κοινό από ένα Επίσημο Επιχειρηματικό Σχέδιο;

Ένα Επιχειρηματικό Σχέδιο που δεν θα φύγει ποτέ από τις εγκαταστάσεις της επιχείρησης, δηλαδή απευθύνεται αποκλειστικά σε εσωτερικό κοινό, μπορεί να πάρει τη μορφή Υποστηρικτικού/ Συνοπτικού Επιχειρηματικού Σχεδίου και, ανάλογα με τη χρήση για την οποία θα ετοιμαστεί, μπορεί να εμπλουτιστεί σε ανάλυση και έκταση, ώστε να εξυπηρετεί πλήρως την προβλεπόμενη χρήση.

Όπως στην περίπτωση κάθε Υποστηρικτικού/ Συνοπτικού Επιχειρηματικού Σχεδίου, θα πρέπει να αντικατοπτρίζει τις ανάγκες των μελών της επιχείρησης σας. Δεδομένου ότι ο σκοπός ενός «εσωτερικού» Επιχειρηματικού Σχεδίου αφορά τους ανθρώπους που εμπλέκονται άμεσα με την επιχείρηση, οι οποίοι γνωρίζουν καλά βασικά δεδομένα της επιχείρησης, πιθανότατα θα είναι μικρότερο σε έκταση και πιο συνοπτικό από ένα πλήρως λεπτομερές Επίσημο Επιχειρηματικό Σχέδιο/ Πλάνο που απευθύνεται σε τράπεζα.

• Σχέδιο/ Πλάνο Λειτουργιών (ή Ετήσιο Πλάνο)(«Operations plan or annual plan»)

Ένα Σχέδιο/ Πλάνο Λειτουργιών (ή Ετήσιο Πλάνο) συχνά μοιάζει πολύ με ένα Υποστηρικτικό/ Συνοπτικό Επιχειρηματικό Σχέδιο. Όπως και στην περίπτωση ενός Υποστηρικτικού/ Συνοπτικού Επιχειρηματικού Σχεδίου, ένα Σχέδιο/ Πλάνο Λειτουργιών περιλαμβάνει συγκεκριμένα ορόσημα υλοποίησης, προθεσμίες υλοποίησης εργασιών και τις ευθύνες συγκεκριμένων μελών και διευθυντικών στελεχών της ομάδας.

Αυτού του είδους τα Επιχειρηματικά Πλάνα χρησιμοποιούνται για να μην ξεφεύγει η επιχείρηση από τους στόχους που έχουν καθοριστεί.

Με το να καθορίζετε και να προγραμματίζετε σαν επιχείρηση τους στόχους σας, δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για να καθορίζετε προτεραιότητες, να εστιάζετε στα αποτελέσματα και να παρακολουθείτε την πρόοδό σας. Το Σχέδιο/ Πλάνο Λειτουργιών σας καλύπτει τις εσωτερικές λειτουργίες της επιχείρησής σας. Περιγράφει τις ιδιαιτερότητες του ποιος πρέπει να κάνει τι και πότε πρέπει να το κάνει.

Φυσικά, οι ταμειακές ροές εμφανίζονται και στην περίπτωση του Σχεδίου/ Πλάνου Λειτουργιών. Για παράδειγμα, θα πρέπει να υπάρχει επαρκής χρηματοδότηση σε σχέση και με τα ορόσημα, έτσι ώστε να μπορούν να υλοποιούνται στον προγραμματισμένο χρόνο, και θα πρέπει να παρακολουθείτε την πρόοδό σας, για να γνωρίζετε πόσα ξοδεύετε.

• Σχέδιο Ανάπτυξης ή Επέκτασης («Growth or expansion plan»)

Ένα Σχέδιο ανάπτυξης ή επέκτασης θα μπορούσε να πάρει τη μορφή Επίσημου Επιχειρηματικού Σχεδίου ή Υποστηρικτικού/ Συνοπτικού Επιχειρηματικού Σχεδίου, αλλά θα πρέπει να εστιάζει σε έναν συγκεκριμένο τομέα της επιχείρησης, ή σε ένα υποσύνολο της επιχείρησης.

Για παράδειγμα, μια μελέτη για τη δημιουργία ενός νέου προϊόντος είναι ένα Σχέδιο Ανάπτυξης. Ένα Σχέδιο αυτού του είδους θα μπορούσε να είναι εσωτερικό σχέδιο, ή όχι, ανάλογα με το αν συνδέεται (ή όχι) με αίτηση για δάνειο ή αναζήτηση επενδύσεων.

Ένα Σχέδιο Επέκτασης που απαιτεί νέες επενδύσεις, από εξωτερικούς επενδυτές, θα πρέπει πιθανότατα να περιλαμβάνει πλήρη περιγραφή της επιχείρησης, των παραγόμενων προϊόντων, της αγοράς και της διοικητικής ομάδας, ακριβώς όπως στην περίπτωση Επίσημου Επιχειρηματικού Σχεδίου για την αναζήτηση επενδυτών. Αντίστοιχα, εάν θα χρειαστεί να εξασφαλιστεί επιχειρηματικό δάνειο για τη χρηματοδότηση της επέκτασης, τότε το Επίσημο Επιχειρηματικό Σχέδιο θα πρέπει να προσαρμοστεί με βάση της πληροφορίες που αναμένει να δει μια τράπεζα.

Ωστόσο, ένα Σχέδιο Ανάπτυξης ή Επέκτασης που θα χρηματοδοτηθεί από την ιδία την επιχείρηση και δεν απαιτεί κεφάλαια από εξωτερικές πηγές χρηματοδότησης, θα μπορούσε να παραλείψει αναλυτικές περιγραφές για όλο το φάσμα των δραστηριοτήτων της επιχείρησης και να πάρει τη μορφή Υποστηρικτικού/ Συνοπτικού Επιχειρηματικού Σχεδίου, εμπλουτισμένου με αναλυτική πληροφόρηση για ενότητες που αφορούν το περιεχόμενο και του στόχους του Σχεδίου. Για παράδειγμα, μπορεί να μην είναι απαραίτητο να συμπεριληφθούν λεπτομερείς οικονομικές προβλέψεις για την επιχείρηση συνολικά, όμως θα πρέπει τουλάχιστον να περιλαμβάνονται λεπτομερείς προβλέψεις πωλήσεων και δαπανών για τη νέα δραστηριότητα ή το νέο προϊόν.

• Στρατηγικό Σχέδιο/ Πλάνο («Strategic plan»)

Συνήθως, ένα Στρατηγικό Σχέδιο είναι ένα εσωτερικό έγγραφο, το οποίο δεν περιλαμβάνει πολλές εξειδικευμένες λεπτομέρειες και λεπτομερείς οικονομικές προβλέψεις. Γενικά, ένα Στρατηγικό Σχέδιο, περιγράφει με λεπτομέρεια τη στρατηγική και τις τακτικές που θα εφαρμοστούν. Ωστόσο, η στρατηγική χωρίς υλοποίηση είναι άνευ ουσίας, οπότε ένα καλό Στρατηγικό Σχέδιο πρέπει να λάβει υπόψη την υλοποίηση, άρα θα πρέπει να περιλαμβάνει χρονοδιαγράμματα και την αναγκαία πληροφόρηση για τους πόρους που θα χρειαστούν στα πλαίσια της υλοποίησης.

Νεοσύστατες Επιχειρήσεις
Στην περίπτωση μιας νεοσύστατης επιχείρησης, το Επιχειρηματικό Σχέδιο εστιάζει στην επεξήγηση για το τι πρόκειται να κάνει η νέα επιχείρηση, πώς θα εκπληρώσει τους στόχους της και ίσως, το πιο σημαντικό, γιατί οι ιδρυτές της είναι οι κατάλληλοι άνθρωποι για να κάνουν αυτή τη δουλειά. Ένα Επιχειρηματικό Σχέδιο εκκίνησης διευκρινίζει επίσης πόσα χρήματα απαιτούνται για την έναρξη των δραστηριοτήτων της, καθώς και για τα αρχικά στάδια λειτουργίας της μέχρι την επίτευξη κερδοφορίας.

Η ανάγκη για Επιχειρησιακό Σχεδιασμό, για κάθε νεοσύστατη επιχείρηση, είναι προφανής, όταν διαπιστώσετε ότι για να ξέρετε πόσα χρήματα χρειάζεστε και πότε θα τα χρειαστείτε, θα πρέπει να προβλέψετε τις αναμενόμενες πωλήσεις, το κόστος, τα έξοδα και το χρονοδιάγραμμα πληρωμών - και αυτές οι ανάγκες ισχύουν για όλες τις νεοσύστατες επιχειρήσεις, ανεξάρτητα με το εάν χρειάζεται, ή όχι, να πείσουν επενδυτές, τράπεζες ή τους φίλους και συγγενείς τους να διαθέσουν τα λεφτά τους για να χρηματοδοτήσουν το νέο τους εγχείρημα.

Επιχειρηματικό Σχέδιο για την Εκκίνηση Νέας Επιχείρησης
Στην περίπτωση ετοιμασίας Επιχειρηματικού Σχεδίου για μια νεοσύστατη επιχείρηση, όπως και στην περίπτωση μιας υφιστάμενης επιχείρησης, θα πρέπει να ληφθούν υπόψη το κοινό στο οποίο απευθύνεται και η χρήση του.

Εάν το Επιχειρηματικό Σχέδιο έχει στόχο την Εξασφάλιση Τραπεζικού Δανεισμού ή την Αναζήτηση Επενδυτών τότε θα πρέπει να λάβει τη μορφή Επίσημου Επιχειρηματικού Σχεδίου.

Στην περίπτωση που το Επιχειρηματικό Σχέδιο θα χρησιμοποιηθεί αποκλειστικά από τους ιδρυτές της νέας επιχείρησης, τότε μπορεί να πάρει τη μορφή Υποστηρικτικού/ Συνοπτικού Επιχειρηματικού Σχεδίου. Φυσικά, προτού ληφθεί μια τέτοια απόφαση, είναι σημαντικό να αξιολογηθεί η έκταση της πληροφόρησης που θα πρέπει να αναλυθεί και να καταγραφεί, έτσι ώστε να μπορεί το Επιχειρηματικό Σχέδιο να αποτελεί χρήσιμο ολοκληρωμένο οδηγό.

Άρα ένα Επιχειρηματικό Σχέδιο για την εκκίνηση μιας νέας επιχείρησης, ανάλογα με τα συγκεκριμένες ανάγκες της επιχείρησης, παρόλο που θα αφορά καθαρά εσωτερική χρήση, μπορεί να περιλαμβάνει σημαντική ανάλυση για πολλές ενότητες, όπως εφαρμόζεται στην περίπτωση Επίσημου Επιχειρηματικού Σχεδίου. Η ελάχιστη πληροφόρηση που θα περιλαμβάνει, θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει τα προβλεπόμενα έξοδα εκκίνησης, τα βήματα/ στάδια εκκίνησης και τα σημαντικά ορόσημα. Τα έξοδα εκκίνησης περιλαμβάνουν τις δαπάνες που χρειάζεται να πραγματοποιηθούν πριν την εκκίνηση των δραστηριοτήτων, όπως για παράδειγμα τα δικηγορικά έξοδα, τα έξοδα εγγραφής εμπορικής επωνυμίας ή εταιρείας, τα σχεδιαστικά για λογότυπο και γραφική ύλη, τη δημιουργία ιστοσελίδας, τις πινακίδες και φυσικά την εξασφάλιση και διαμόρφωση των απαιτούμενων εγκαταστάσεων και την αγορά των αναγκαίων περιουσιακών στοιχείων, συμπεριλαμβανομένου του απαιτούμενου εξοπλισμού για την παραγωγική διαδικασία και την διαχείριση/ διοίκηση της επιχείρησης, οχημάτων, επίπλων γραφείου, και το πιο δύσκολο και πιο σημαντικό να εκτιμηθεί , τα μετρητά που θα χρειαστούν.

Είναι το Επιχειρηματικό Σχέδιο για την Εκκίνηση νέας Επιχείρησης, το ίδιο με μια Μελέτη Σκοπιμότητας/ Βιωσιμότητας;
Συνήθως ένα Επιχειρηματικό Σχέδιο για την εκκίνηση μιας νέας επιχείρησης είναι σημαντικό να λαμβάνει τη μορφή Μελέτης Σκοπιμότητας/ Βιωσιμότητας και να περιλαμβάνει την απαιτούμενη πληροφόρηση για την αξιολόγηση της βιωσιμότητας της νέας επιχείρησης. Στα πλαίσια αυτά μπορεί να αξιολογηθεί η βιωσιμότητα μιας τεχνολογίας, ενός προϊόντος/ υπηρεσίας ή μιας αγοράς.

Μια Μελέτη Σκοπιμότητας/ Βιωσιμότητας για ένα προϊόν ή μια υπηρεσία που απευθύνεται σε μια νέα αγορά μπορεί να περιλαμβάνει την δοκιμαστική χρήση του προϊόντος/ υπηρεσίας από χρήστες στην αγορά στόχο. Επίσης μπορεί να περιλαμβάνει την επικύρωση της ιδέας από ανθρώπους που είναι πρόθυμοι να πληρώσουν χρήματα για το προϊόν. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μια τέτοια Μελέτη Σκοπιμότητας/ Βιωσιμότητας περιλαμβάνει τη δημοσίευση του υπό αξιολόγηση προϊόντος σε κάποια «εξειδικευμένη» ιστοσελίδα, για παράδειγμα το «kickstarter.com» ή άλλες παρόμοιες ιστοσελίδες, οι οποίες προπωλούν το προϊόν σε άτομα που είναι διευθετημένα να πληρώσουν για να το αποκτήσουν γνωρίζοντας ότι δεν έχει κυκλοφορήσει ακόμα στην αγορά, αλλά σε πιο χαμηλή τιμή σε σχέση με την τιμή πώλησης που θα προσφέρεται όταν το προϊόν θα διατίθεται στην αγορά.

Μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μας για υποστήριξη σε σχέση με την αξιολόγηση των αναγκών σας και της μορφής και περιεχομένου του Επιχειρηματικού σας Σχεδίου, της ετοιμασίας του Επιχειρηματικού σας Σχεδίου, και της Υλοποίησης του.

¹ Miller, C & Cardinal, Laura. (1994). “Strategic planning and firm performance: a synthesis of more than two decades of research.” Academy of Management Journal Vol. 37 No.6 1649-1665. 10.2307/256804 https://journals.aom.org/doi/abs/10.5465/256804 

² R. Schwenk, Charles & Shrader, Charles. (1993). Effects of Formal Strategic Planning on Financial Performance in Small Firms: A Meta-Analysis. Entrepreneurship Theory and Practice. 17. 10.1177/104225879301700304. https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/104225879301700304

³ Brinckmann, Jan & Grichnik, Dietmar & Kapsa, Diana. (2010). “Should entrepreneurs plan or just storm the castle? A meta-analysis on contextual factors impacting the business planning-performance relationship in small firms.” Journal of Business Venturing. 25 Issue 1. 24-40. 10.1016/j.jbusvent.2008.10.007. https://doi.org/10.1016/j.jbusvent.2008.10.007